Londra Milli Park Şehri Projesi
Makale:
Charlotte Beale-World Economic Forum, Çeviri:
Mehmet Akif LEVENT
Londra
halihazırda üçte birinin kamusal yeşil alan olduğu bir şehirdir. Ancak radikal
bir kararla Londra’nın Dünya’nın ilk Ulusal Park Şehri olması üzerine bir proje
başlatılmıştır. Doğal hayatı destekleyici bir şekilde, yeşil alanların sağlık
açısından hayati bir öneme sahip olması, sayfiyelik alanlar ve sosyalleşme
mekanları olmaları sebebiyle gerçekleştirilmesi hedeflenen bir projedir. Bu
kapsamda Ulusal Park Şehri Vakfı görev yapmaktadır. Vakfa göre söz konusu proje
için “olması güzel” değil “olması zorunlu” bir proje tanımlaması yapmıştır.
Londra’nın
2050 çevre stratejisi kapsamındaki belirlenen “şehrin %50’sinin yeşil alan
olması” hedefinin gerçekleştirilebilmesi için kent sakinlerinden gri alanları
yeşil alanlara dönüştürülmesi çağrısında bulunulmuştur. Bu; yaya yollarındaki
kaldırım taşlarının kaldırılarak veya bahçe güverteleri/yapı teraslarının yeşil
alanlara dönüştürülmesi gibi basit ama etkili dokunuşlarla sağlanabilir. Ayrıca
biyo-çeşitliliğin sağlanması için bahçe çitleri ve duvarlarında minik delikler
açarak kirpi gibi hayvanların serbest dolaşmaları sağlanabilir. Londra
Büyükşehir Belediyesi Daha Yeşil Şehir
Fonu adı altında 12 milyon sterlinlik bir yatırım yapmayı onaylamıştır.
Bu yatırım dahilinde 5 milyon sterlin ağaç ekimi için, 1,5 milyon sterlin ise
yeni ormanlık alan oluşturmak için kullanılacaktır.
Kent içi yeşil
alanların sağlık açısından; obezite, zayıf zihinsel sağlık ve erken ölüm
risklerinin azaltımı gibi çok fazla faydası vardır. Ayrıca doğaya yapılan
yatırım maddi açıdan da karşılığını vermektedir. Natural England’in
araştırmasına göre ağaçlar için
yapılan 1 sterlinlik harcama ile sağlık, enerji ve çevre harcamaları
için yapılması gereken 7 sterlinlik
harcamadan tasarruf sağlanmış olur.
Mevcut
% 47’lik yeşil alan oranı ile Londra, zaten dünyanın en fazla yeşil alan
bulunan şehirlerinden biridir. Şehrin üçte biri yeşil alan kamuya açıkken, bu
yeşil alanlara ek olarak % 14'lük bir oranla özel bahçeler bulunmaktadır.*
* İngiltere’de kamusal
yeşil alanların yanı sıra, bakımları tamamen özel mülke ait yeşil alanlar
bulunmaktadır. Bu özel yeşil alanlar sadece söz konusu mülk sahipleri
tarafından kullanılabilmektedir.
Dünya Şehirleri Kültür Forum’unda
yapılan kıyaslamaya göre; Paris’in sadece %10’unu, New York’un ise %27’sini
yeşil alanlar oluşturmaktadır.
Ancak Londra’nın yüzleşmesi gereken
bazı zorluklar söz konusudur. Bunun başında 2040 yılına kadar nüfusun 2
milyonluk bir artış göstererek 11 milyona ulaşacak olması gelmektedir. Bu
sebeple inşa edilecek binlerce yeni evler,
doğa tahrip edilmeden yeşil
alanla entegre bir şekilde inşa edilmelidir. Berkeley Homes
Şirketi gerçekleştirdiği bir konut projesinde 20 dönümlük proje alanının
yalnızca %35’ine konut inşa etmiştir. Projenin yaklaşık 10 dönümlük kısmı ise sulak
alandır.
Diğer bir zorluk ise; Londra Kraliyet
Koleji raporuna göre zehirli hava kirliliğinden dolayı Londra’da her yıl 9.000
premature doğum sonrası ölüm gerçekleşmektedir. Şehirde devamlı olarak azot
dioksit seviyelerinde AB yasal limitleri aşılmaktadır. Yeşillendirme misyonunun
bir parçası olarak, Kent Meclisi, Karbon emisyonlarını azaltmak ve diğer
kirleticileri absorbe etmek için yoğun yolların kenarlarında yaşayan duvarlar - dikey bitki örtüsü - oluşturmayı
teşvik etmektedir.
Yeşil çatılar da
planın bir parçasını oluşturmaktadır. Yapılarımız çatısında bitki yetiştirilmesi
ile kentsel ısı adası etkisi azaltılacak, hava sıcaklıkları düşürülecek ve
soğutma için kullanılan enerjide tasarruf sağlanacaktır. Yeşil çatılar ayrıca
yağmur sularını emer, kuş ve böcekler için de yaşam alanı olarak biyo-çeşitliliğe katkı sağlar.
Unutulmamalı ki, günümüzde nüfusun
yarısına yakını büyük şehirlerde yaşamaktadır. 2050 yılında ise bu oran
%70’lere ulaşacaktır. Daha yeşil bir kent yaklaşımı, hem biz insanlar hem de
diğer canlılar için yaşamın sürdürülebilirliğinde önemli bir konudur.
Londra, bir haftalık festival ile
Temmuz ayında Milli Park Şehri projesi başlatılacaktır. Şehir sakinlerini de
kendi mülklerini konuya dahil etmelerini ile bu seremoniye katkı
sağlayabileceklerdir. Milli Park Şehri Vakfı Londra’nın 25 Dünya kenti arasında
bu ünvana sahip ilk şehir olmasını umut etmektedir.
Kaynak
- World Economies Forum, Çevre ve
Doğal Kaynak Güvenliği, Mayıs 2019
